|
|
Μαρμάρινη κρήνη στον εξωτερικό δυτικό τοίχο
του περιβόλου της Μονής. Χρονολογείται σύμφωνα με
επιγραφή στα 1837 |
|
|
Η είσοδος της Μονής με τη βαριά σιδηρόφρακτη
κεντρική της πύλη |
|
|
Άποψη της λιθόστρωτης αυλής με το καθολικό και
το κωδωνοστάσιο |
|
|
Άποψη της λιθόστρωτης αυλής με το καθολικό |
|
|
Η Φιάλη Αγιασμού με ημερομηνία κατασκευής το
1854 και την επιγραφή "ΝΙΨΟΝ ΑΝΟΜΗΜΑΤΑ ΜΗ ΜΟΝΑΝ ΟΨΙΝ" |
|
|
Άποψη της λιθόστρωτης αυλής προς τα δυτικά με
μικρή μαρμάρινη κρήνη. Στα ισόγεια διαμερίσματα διακρίνεται το παλιό
νοσοκομείο της Μονής, απομεινάρι της παλιάς της αίγλης αλλά και του
φιλανθρωπικού και κοινωνικού της χαρακτήρα |
|
|
Βοηθητικοί χώροι |
|
|
Άποψη της βόρειας πτέρυγας με τους
εργαστηριακούς χώρους, τις αποθήκες τροφίμων, τα κελιά και την Τράπεζα της
Μονής. Οι χώροι αυτοί, άλλοι αναστηλωμένοι και άλλοι υπό αναστύλωση, κρατούν
το μουσειακό χαρακτήρα τους και παίρνουν ταυτόχρονα νέες
χρήσεις, σύμφωνα με τις ανάγκες της Μονής |
|
|
Το ελαιοτριβείο της Μονής στη βόρεια πτέρυγα
του μοναστηριακού συγκροτήματος που σήμερα λειτουργεί ως
μουσειακός χώρος |
|
|
Το καθολικό αφιερωμένο στην Αποτομή της
κεφαλής του Τιμίου Προδρόμου. Πανηγυρίζει στις 29 Αυγούστου, ημέρα όπου
συρρέει εκεί πλήθος πιστών |
|
|
Άποψη του επιβλητικού βυζαντινού πύργου στα
νοτιοδυτικά. Στο χώρο αυτό στεγαζόταν η πλούσια βιβλιοθήκη της Μονής, η
μεγαλύτερη των Βαλκανίων. Περιείχε Βυζαντινά Χρυσόβουλα και σιγίλια
Πατριαρχών, Κώδικες, επίσημα χειρόγραφα έγγραφα των αυτοκρατόρων Ανδρόνικου
Παλαιολόγου του Β’ και του Γ’, του Ιωάννη Καντακουζηνού καθώς και χειρόγραφα
του λόγιου Πατριάρχη Γεννάδιον Σχολάριου ο οποίος εγκαταστάθηκε στη Μονή
τέσσερα χρόνια μετά την Άλωση και έμεινε εκεί ως το
θάνατό του (1472). Τον Ιούνιο του 1917 η πλούσια
βιβλιοθήκη της Μονής απογυμνώθηκε εντελώς από τους
Βουλγάρους και η περιουσία της λεηλατήθηκε βάναυσα |
|
|
Άποψη της βόρειας πτέρυγας και τμήματος του
Καθολικού. Μετά την πυρκαγιά του 1820 τα κτίσματα της βόρειας πτέρυγας
(μύλος, αρτοποιείο, οινοποιείο, μαγειρείο, αποθήκες τροφίμων, Τράπεζα και
ξενώνες) ανακαινίζονται και παίρνουν περίπου τη μορφή με την οποία μας
σώζονται σήμερα. Τα έργα αναστήλωσης πραγματοποιούνται με την οικονομική
υποστήριξη του ΥΠΕΧΩΔΕ, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την εποπτεία του ΥΠΠΟ |
|
|
Ξενώνες και βοηθητικοί χώροι |
|
|
Το Δεσποτικό και παρεκκλήσι στη νότια πτέρυγα
αφιερωμένο στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου με τοιχογραφίες
του 1877 |
|
|
Άποψη της βόρειας πτέρυγας του Μοναστηριού με
το Μενοίκιο όρος στο βάθος. Η οικονομική ευρωστία της Μονής σε συνδυασμό με
την πνευματική της άνθιση την κατέστησαν σημαντικό μοναστικό κέντρο,
εφάμιλλο αυτών του Αγίου Όρους |
|
|
Στο δυτικό εξωτερικό τοίχο του περιβόλου της
Μονής εντοιχισμένη πλάκα με χρονολογία κατασκευής τα 1270. Είναι τότε που ο
αγιορείτης ιερομόναχος Ιωαννίκιος από τις Σέρρες εγκαθίσταται στην
περιοχή και δημιουργεί σταδιακά τη μικρή αδελφότητα |
|
|
Το καθολικό. Το προστώο είναι κατάγραφο όπως
και το ίδιο το καθολικό με τοιχογραφίες διαφόρων εποχών. Οι αρχαιότερες
ανάγονται στην παλαιολόγεια περίοδο και είναι ορατές στο εξωνάρθηκα.
Διακρίνεται η ψυχοσωτήριος και ουρανοδρόμος κλίμαξ με την επιγραφή
"και ήρθε
το αρνίον και είληφε το βιβλίον εκ τη δεξιά του καθημένου επί του θρόνου" |
|
|
Το χαρακτηριστικό τάλαντο στον εξωνάρθηκα του
καθολικού που καλεί τους μοναχούς για τις συνάξεις και
τις ιερές Ακολουθίες |
|
|
Πάνω από την κεντρική είσοδο απεικονίζεται ο
Άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και οι δυο κτήτορες, ο Ιωαννίκιος και ο Όσιος
Ιωάννης |
|
|
Τοιχογραφία με τον Τίμιο Πρόδρομο, το βαπτιστή
του Χριστού πάνω από την κύρια είσοδο του καθολικού |
|
|
Ο εξωνάρθηκας κατάγραφος από τοιχογραφίες |
|
|
Ο Τίμιος Πρόδρομος από κοντινό πλάνο |
|
|
Πιθάρια, δοχεία, κουτάλες και σκεύη που
χρησιμοποιούσαν οι μοναχοί για την παρασκευή και την
αποθήκευση του λαδιού |
|
|
Ξύλινες πινακωτές και σκάφες για το ζύμωμα
και την παρασκευή του ψωμιού. Και “άρτος καρδίαν ανθρώπου στηρίζει” ψάλλει ο
προφητάναξ Δαυίδ |
|
|
Σφραγίδες σε διάφορα μεγέθη για την κατασκευή
Πρόσφορου που χρησιμοποιείται από την εκκλησία για
λατρευτικούς σκοπούς (θεία Ευχαριστία) |
|
|
Αλευρόμυλος περιστοιχισμένος από άλλα χρηστικά
αντικείμενα |
|
|
“Ποτίζουσι τον ελαιώνα…. Τότε καρπίζουσι, όχι
μόνο δια την Τράπεζα, να φάγωσιν ελαίας, άλλα να κάμουσι και λάδι…”.
(Νεκταρίου Κρητός, επιτομή της Ιεροκοσμικής Ιστορίας) |
|
|
υναίκα κατά την ώρα του πολύμοχθου θερισμού με
το δρεπάνι στο χέρι |
|
|
Κοφίνια, πινακωτές και άλλα σύνεργα και σκεύη
για την παρασκευή αλευριού και ψωμιού |
|
|
«Τον άρτον ημών τον επιούσιον δος ημίν
σήμερον»(Κυριακή Προσευχή) «Τα σα εκ των σων σοι προσφέρομεν» (Ευχή της Αγίας Αναφοράς). «Βλαστήσαι
την γην, και δούναι σπέρμα το σπείροντι, και άρτον εις βρώσιν» (Ευχή επί
ευλογήσει του σπόρου) |
|
|
Πέτρινη γούρνα όπου συνθλίβονταν οι ελιές από
μια βαριά πέτρα που περιστρέφονταν με τη βοήθεια αλόγου |
|
|
Σιδερένιο χειροκίνητο ελαιοπιεστήριο. Οι
μοναχοί τοποθετούσαν ειδικά τσουβάλια («τσουπιά» ονομάζονταν στην περιοχή
των Σερρών) και η παραπάνω μηχανή τα πίεζε έως ότου έβγαινε το λάδι μαζί με
κατακάθι. Για να ξεχωριστεί το καθαρό ελαιόλαδο από το κατακάθι έβαζαν
βραστό νερό από το καζάνι και με τη διαφορά μοριακού βάρους που υπάρχει
ανάμεσα στο λάδι και το νερό το λάδι επέπλεε και το μάζευαν με ειδικές
κουτάλες. To σιδερένιο ελαιοπιεστήριο αγοράστηκε
με πρωτοβουλία και μέριμνα του Σερραίου ηγουμένου
Χριστόφορου (1892-1904) από την Αθήνα. Μ’ αυτό τον τρόπο
και με τον κατάλληλο εξοπλισμό η Μονή παρήγαγε πολύ
καλής ποιότητας λάδι, όχι μόνο για τις ανάγκες της, αλλά
και προς πώληση |
|
|
Παραδοσιακά χειροποίητα προϊόντα φτιαγμένα από
τις μοναχές με αγνά υλικά, προσευχή και αγάπη. Κουραμπιέδες, λουκούμια,
γλυκά του κουταλιού, λικέρ, κομπόστα, χυλοπίτες, τραχανάς κ.τ.λ |
|
|
Αλέτρι και ξύλινα και σιδερένια εργαλεία για
την καλλιέργεια της γης |
|
|
Καντάρια και παλάντζα για ζύγισμα |
|
|
Αναπαράσταση της σύνθλιψης των ελιών στην
πέτρινη γούρνα με τη βοήθεια του αλόγου |
|
|
Μοναχός με ξύλινη αυτοσχέδια κατασκευή
σκαλίζει τον αγρό. Μπροστά εκτίθεται σιδερένιο αλέτρι |
|
|
Δουκάνα: Ξύλινη κατασκευή με κοφτερές πέτρες
στις εγκοπές που χρησίμευε για να σπάζουν τα στάρια. Μ’αυτό τον τρόπο παραμένει κάτω το άχυρο καθώς και
πετραδάκια ή άλλα άχρηστα υλικά και στη συνεχεία το
πετούσαν στον αέρα, το λίχνιζαν, οπότε ξεχώριζε το
καθαρό σιτάρι από το άχυρο |
|
|
Γυάλινες παγίδες με κολλώδη ουσία κρέμονται σε
αναπαράσταση από τα κλαδιά αιωνόβιας ελιάς. Χρησιμοποιούνταν για την
παρακολούθηση της πληθυσμιακής εξέλιξης του δάκου που είναι ο μεγαλύτερος
εχθρός της ελιάς και προκαλεί τεράστιες ζημιές κάθε χρόνο προκαλώντας
ποσοτική και ποιοτική υποβάθμιση της παραγωγής |
|
|
Πιθάρια, δοχεία, κουτάλες και σκεύη που
χρησιμοποιούσαν οι μοναχοί για την παρασκευή και την
αποθήκευση του λαδιού |
|
|
Η έκθεση της μονής όπου πωλούνται κάθε είδους
εκκλησιαστικά είδη, εικόνες, βιβλία κ.τ.λ. |
|
|
Χειροποίητα είδη φτιαγμένα με παραδοσιακές
συνταγές από τις μοναχές για την εξοικονόμηση
οικονομικών πόρων υπέρ της Μονής |
|
|
Τα κτίσματα εκτός του περιβόλου της Μονής
λειτουργούσαν σαν χάνι, ή εξωτερικοί ξενώνες για τους περαστικούς.
Σύμφωνα με την παράδοση εδώ φιλοξενήθηκε και ο ήρωας Εμμ.Παπάς αρχιστράτηγος
των Μακεδονικών δυνάμεων του 182 |
|
|
Άλλη μια άποψη των κτισμάτων που βρίσκονται
έξω από τον περίβολο της Ιεράς Μονής |
|
|
Σε μικρή απόσταση από τις Σέρρες, στο Μενοίκιο
όρος, στην αγκαλιά μιας καταπράσινης χαράδρας, δίπλα σε τρεχούμενα νερά και
ανάμεσα σε ελαιώνες και συστάδες με αιωνόβια κυπαρίσσια, ξεπροβάλει σαν μέσα
από τους αιώνες η ιστορική Μονή του Τιμίου Προδρόμου |
|
|
Κάθε
εποχή έχει τα δικά της χρώματα και το φθινόπωρο το δικό του χρώμα, το
χρυσωμένο το κίτρινο. Ο φυσικός χώρος - κομμάτι του Μενοίκιου όρους - Πέριξ
του Μοναστηριού με μοναδική και απαράμιλλη ομορφιά |
|
|